Contextueel pastoraat 1 - De onvermoede derde

Herinnering en verwachting, de mensen `van voorbij en de mensen die nog komen, treffen elkaar in het `nu van iedere mens waarin zij of hij anderen ontmoet. Wie de conflicten en tegenstellingen van het heden helder wil krijgen, botst altijd weer op onderhuidse vroegere conflicten en in het geheim gekoesterde toekomstverwachtingen. Mensen hebben een geschiedenis, een context, waarzonder iemand zichzelf maar moeilijk begrijpen kan. Dat zijn de inzichten van de zogenaamde contextuele hulpverlening die sinds enige tijd met succes worden beproefd in het pastoraat. In De onvermoede derde presenteren de beide pioniers van het contextueel pastoraat, Hanneke Meulink-Korf en Aat van Rhijn, een heldere inleiding tot deze pastorale methode. Terwijl mensen die weinig met de kerk hebben toch op bepaalde levensmomenten een beroep doen danwel hopen op pastorale zorg, geeft men zich in de wereld van de geestelijke gezondheidszorg steeds meer rekenschap van de intense invloed van godsdienstige tradities: het zijn de culturele ontwikkelingen zelf, die de vraag naar hulpverlenend pastoraat hebben doen ontstaan. Het contextueel pastoraat blijkt bij uitstek in deze behoefte te kunnen voorzien. De onvermoede derde radicaliseert het voor de hand liggende model van de ontmoeting tussen twee partners in een gesprek of conflict, door voortdurend te letten op de meekijkende `derde'. Voor elke ontmoetingspartner en in elk gesprek en conflict kan dat een andere `derde zijn: een ouder, een kind, een vriendin, een leraar, God. Het is deze `derde die in het persoonlijke oordeel over wat goed en rechtvaardig is, de beslissende rol speelt. De serie CONTEXTUEEL PASTORAAT richt zich op wie werkzaam zijn in pastoraat en geestelijke verzorging, evenals op maatschappelijk werkenden en sociaal-pedagogische hulpverleners die zich bezinnen op de rol van godsdienst. En op iedereen die ge nteresseerd is in wat de verhoudingen tussen generaties betekenen in een mensenleven. Dit eerste deel zet de uitgangspunten uiteen, de sporen volgend van Nagy en Levinas. De pastorale ervaring is daarbij steeds de inzet.