De stilte van de ander

‘Stilte kan spaarzaam licht laten schijnen over wat zich voltrokken heeft. Stilte van schaamte, van verdriet en van verbijstering, omdat de mens in staat is te vernietigen. Wie herdenkt, verplicht zichzelf oog te hebben voor wie oorlog en genocide ontvluchten. Voor mij opent de stilte van 4 mei de deur naar de ander. Durven we stil te zijn, dan durft de ander wellicht zichzelf te zijn. De stilte is geen passieve handeling, het is een ons actief instellen op de komst van een nieuwe wereld. De stilte houdt ons overeind.’ Primo Levi wijst er in Is dit een mens op dat wanneer de mens alle waardigheid is ontnomen, hij broederschap vindt in de aanwezigheid van zijn naaste. De stilte van de ander is een pleidooi voor verbreding van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog, dat Abdelkader Benali schreef ter gelegenheid van de Nationale Dodenherdenking. ‘Met veel van wat Benali schrijft ben ik het oneens. En toch, juist daarom kan ik deze belangrijke tekst aanbevelen. Over de ander en de niet-ander, assimilatie en noodlot, grappen en bekeerlingen.’ – Arnon Grunberg Met gedichten over vrijheid van Dean Bowen, Tsead Bruinja, Ellen Deckwitz, Maureen Ghazal, Anne-Fleur van der Heiden, Lamia Makaddam, Roelof ten Napel, Derek Otte, Iduna Paalman en Alfred Schaffer.