Oneigenlijk Gebruik

In zijn eerste bundeling essays stelt Geert Buelens een van de oudstevragen: wat betekent poëzie? Hij geeft vele antwoorden, die ons be -grip van het genre telkens wat oprekken. Poëzie is geen autonoomtaalproces, maar een bij uitstek talige manier om op de realiteit tereageren. Poëzie is niet louter pseudo-religieus geprevel, maar eenconfronterende en soms gewelddadige taalmanipulatie. Poëzie communiceertwel, maar ge bruikt taal op een volstrekt oneigenlijkemanier, waarbij muzikaliteit de retoriek articuleert.Buelens bestrijkt in Oneigenlijk gebruik een breed spectrum. Oraliteitweegt bij hem even zwaar als het schrift. Hij schenkt veel aandachtaan de interactie tussen taal en muziek, bijvoorbeeld in de Ame ri -kaanse zwarte cultuur van de twintigste eeuw (Bessie Smith, RobertJohnson) en in klankgedichten. Ook dan maakt Buelens aannemelijkdat poëtische taal de samenleving en sociale ontwikkelingen daarinop een unieke manier kan spiegelen. Eens te meer blijkt dat uit essaysover het verzet tegen de modernisering van het boerenbedrijf bijGuido Gezelle en H.H. ter Balkt, over Forum-poëzie, over dichten naAuschwitz, over hoe de poëzie van Hugo Claus evolueerde in de jarenzestig...Dichtkunst wordt in Oneigenlijk gebruik een genre dat onwelkomewaarheden onderzoekt en ventileert. In het uiterste geval kan poëziedan doorslaan in propaganda, zoals Buelens aantoont in een met deJan Hanloprijs bekroond essay over dichtende politici als Bin Laden,Karadzic en De Villepin. Zeker is echter dat de maatschappij, tengoede of ten kwade, gedichten alsmaar voedt. En in het ideale gevalverloopt dat proces in omgekeerde richting, waarbij ook misbruik niethoeft te worden uitgesloten.